Dziś mija 40 lat od śmierci Jana Sztaudyngera

Posted on Mistrzowie słowaSkomentuj

Media, przynajmniej te internetowe, przypominają dziś o 40. rocznicy śmierci Jana Sztaudyngera, przybliżając w kilku akapitach sylwetkę autora „Piórek”.

W tytule owych wspomnień napisałbym jednak, że był Sztaudynger przede wszystkim człowiekiem renesansu, a nie… fraszkopisarzem PRL-u.

Był przecież autor „Domu mojego” poetą lirycznym, tłumaczem literatury niemieckiej, w tym takich klasyków, jak Goethe (do którego nawiązywał chętnie w swych późniejszych fraszkach) czy Kleist.

Więcej

Konkurs na fraszkę polonijną

Posted on Konkursy satyryczne5 komentarzy

radio chicagoOkazuje się, że także środowiska polonijne organizują konkursy satyryczne.

Nie inaczej jest w stanie Illinois w USA, gdzie funkcjonujące od lat Radio Chicago 1490AM ogłosiło konkurs na czterowersową fraszkę o tematyce polonijnej. Najcelniejsze fraszki będą prezentowane na antenie chicagowskiej rozgłośni.

Więcej

Maja Berezowska – ulubiona ilustratorka Sztaudyngera

Posted on CiekawostkiSkomentuj

berezowska

Nie wszyscy wiedzą, że ulubioną ilustratorką fraszek Jana Sztaudyngera była Maria (Maja) Berezowska.

Zilustrowała ona zdecydowaną większość jego tomików, wśród których znalazły się; „Piórka”, „Nowe Piórka”, „Stare i nowe piórka”, „Krople liryczne” oraz – wydane już po śmierci autora – mikrodramaty zatytułowane „Jak zwykle wszystko winą jest Amora”. I ten ostatni tomik – zdaniem córki poety i satyryka, Anny Sztaudynger-Kaliszewicz, miał  najładniejszą oprawę graficzną.

Więcej

Ruszył konkurs satyryczny O Statuetkę Stolema

Posted on Konkursy satyryczneSkomentuj

Ta informacja ucieszy satyryków, autorów fraszek i aforyzmów oraz wszystkich miłośników krótkiej formy literackiej. Ruszyła właśnie VI edycja ogólnopolskiego konkursu satyrycznego „O Statuetkę Stolema”.

Organizatorami konkursu są Wójt Gminy, Gminna Biblioteka Publiczna oraz Gminny Ośrodek Turystyki i Sportu w Gniewinie.  Konkurs ma charakter otwarty, obejmuje dziedzinę twórczości literacko-satyrycznej w dowolnych krótkich formach wypowiedzi (wiersze, opowiadania, humoreski, fraszki, skecze) o dowolnej tematyce.

Więcej

(Nie)winne rymowanki dla dzieci

Posted on Ciekawostki Roztrząsania1 Komentarz

Dawne dziewiętnastowieczne wierszyki dla dzieci pełne były rad i wskazówek, jak należy się zachowywać w domu, w towarzystwie, przy stole i w różnorakich okolicznościach.

Jak się jednak okazuje, spora część tej radosnej twórczości mogła spowodować trwały nieodwracalny ślad w psychice młodego osobnika, a przynajmniej na dobre wystraszyć ukochaną latorośl przed jakimkolwiek złym uczynkiem.

Nawet Julian Tuwim na łamach „Cicer cum caule” wspomina o „ohydnych głupstwach”, którymi straszono młode umysły dzieci w owych czasach. Oto niektóre z nich:

Więcej

Pierwsza dama polskiej satyry o Boyu…

Posted on Anegdoty RoztrząsaniaSkomentuj

Magdalena Samozwaniec

Z zainteresowaniem sięgnąłem po nieznane dotąd zapiski Magdaleny Samozwaniec, które przypadkiem zostały odnalezione po kilkudziesięciu latach od śmierci autorki. W końcu są to wspomnienia pierwszej damy polskiej satyry, notabene córki wybitnego malarza Wojciecha Kossaka oraz siostry Lilki, czyli Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej.

Przyznam, że wzbudzałem mieszane uczucia pasażerów, sięgając, np. w pociągu po lekturę zatytułowaną „Z pamiętnika niemłodej już mężatki”. I w istocie w zapiskach Samozwaniec wiele jest wspomnień o kolejnych mężach, o dziewczęcych żartach i zabawach, o paryskiej modzie lub obyczajowych skandalach.

Więcej

Ze starych XIX-wiecznych fraszek

Posted on FraszkiSkomentuj

Z wielką chęcią sięgam po Tuwimowski zbiór dobrotliwych anegdot, językowych zabaw słownych, matematyczno-lingwistycznych łamigłówek, zawartych w zbiorze Cicer cum caule.

Godna pozazdroszczenia była u autora „Kwiatów polskich” ta zdolność do kolekcjonowania, katalogowania, kompilowania i opatrywania własnym komentarzem owych dowcipów językowych, rebusów, czasem dowcipnych, czasem wręcz kuriozalnych wierszy i wszelkiego typu paraliterackich konstrukcji. Jeszcze większa chwała mu za to, że czerpał obficie ze starych XIX-wiecznych źródeł.

Więcej

Konkurs na limeryk o Chopinie

Posted on Konkursy satyryczne1 Komentarz

chopin2010

Młodych amatorów satyry i fraszek ucieszy pewnie informacja Wojewódzkim konkursie Limeryków o Fryderyku Chopinie. Konkurs adresowany jest do wszystkich uczniów szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych dla uczczenia Roku Chopinowskiego 2010.

Według opinii organizatora, którym jest Nadbałtyckie Centrum Kultury, limeryk doskonale przystaje do humorystycznej osobowości Chopina, jego wyostrzonego zmysłu obserwacji i groteskowych komentarzy czynionych pod adresem otaczającej go rzeczywistości.

Więcej

Poeci piszcie fraszki

Posted on Fraszki Konkursy satyryczneSkomentuj

Wiosenne Igraszki – Poeci piszcie fraszki to konkurs otwarty na fraszkę, adresowany do autorów powyżej 16 roku życia. Organizatorem konkursu jest Ostrowskie Centrum Kultury w Ostrowie Wielkopolskim.

Oryginalne,  autorskie dotąd nie publikowane i nie nagradzane prace w liczbie 1-3 należy nadsyłać w 4 egzemplarzach, opatrzone godłem (dane autora w osobnej zamkniętej kopercie, opatrzone tym samym godłem i dopiskiem „fraszka”) na adres Organizatora.

Tematyka prac jest dowolna, oczywiście z zachowaniem cech gatunkowych utworu.  Prace przyjmowane są do 15 marca 2010 r. Można je dostarczać osobiście lub nadsyłać pocztą zwykłą lub elektroniczną.

Więcej

Najcelniejsze definicje fraszki

Posted on Fraszki Mistrzowie słowaSkomentuj

Jaka jest definicja fraszki? Trudno w kilku słowach zawrzeć staranność formy, jasność wypowiedzi, humor, urodę słowa, obrazowość metafor, lapidarność myśli, nierzadko dydaktyczny czy aforystyczny charakter, a także celną pointę.

I to wszystko zgrabnie podane w krótkiej formie literackiej. Dlatego być może tak mi bliskie są fraszki o… fraszkach, które same w sobie są ilustracją „małej muzy” i najcelniejszą definicją fraszki.

Niedościgłym mistrzem w tym względzie był Jan Sztaudynger. Już same tytuły jego zbiorów są bardzo sugestywne i stanowiły peryfrazę rzeczy bardzo drobnych: Piórka, Puch ostu, Krople liryczne, Wiórki, Supełki. „Moje fraszki bynajmniej nie są tylko satyrą. Są wszystkim. Westchnieniem, dogryzkiem, lirykiem i panegirykiem – bohaterskim okrzykiem i pianką zadumy – mówił autor Rzezi na Parnasie.

Więcej