Fraszki

You are here:

Odszedł gorzowski fraszkopisarz Jan Gross

Jan Gross

Odszedł w wieku 76 lat Jan Gross – fraszkopisarz, satyryk, aforysta, laureat wielu konkursów satyrycznych i literackich.

Pierwsze utwory zaczął pisać w latach 1956-57 na wieży lotniska wojskowego w Sochaczewie podczas służby wojskowej. Zadebiutował jako fraszkopis na łamach tygodnika „Kaktus” w 1958 r. Wydał kilkanaście tomików fraszek, aforyzmów i limeryków. Był też autorem wierszy dla dzieci.

Jan Gross  był członkiem Stowarzyszenia Autorów ZAIKS, Związku Autorów i Kompozytorów ZAKR oraz Związku Literatów Polskich. Posiadał odznakę „Zasłużony Działacz Kultury”.

Więcej

Ze starych XIX-wiecznych fraszek

Z wielką chęcią sięgam po Tuwimowski zbiór dobrotliwych anegdot, językowych zabaw słownych, matematyczno-lingwistycznych łamigłówek, zawartych w zbiorze Cicer cum caule.

Godna pozazdroszczenia była u autora „Kwiatów polskich” ta zdolność do kolekcjonowania, katalogowania, kompilowania i opatrywania własnym komentarzem owych dowcipów językowych, rebusów, czasem dowcipnych, czasem wręcz kuriozalnych wierszy i wszelkiego typu paraliterackich konstrukcji. Jeszcze większa chwała mu za to, że czerpał obficie ze starych XIX-wiecznych źródeł.

Więcej

Poeci piszcie fraszki

Wiosenne Igraszki – Poeci piszcie fraszki to konkurs otwarty na fraszkę, adresowany do autorów powyżej 16 roku życia. Organizatorem konkursu jest Ostrowskie Centrum Kultury w Ostrowie Wielkopolskim.

Oryginalne,  autorskie dotąd nie publikowane i nie nagradzane prace w liczbie 1-3 należy nadsyłać w 4 egzemplarzach, opatrzone godłem (dane autora w osobnej zamkniętej kopercie, opatrzone tym samym godłem i dopiskiem „fraszka”) na adres Organizatora.

Tematyka prac jest dowolna, oczywiście z zachowaniem cech gatunkowych utworu.  Prace przyjmowane są do 15 marca 2010 r. Można je dostarczać osobiście lub nadsyłać pocztą zwykłą lub elektroniczną.

Więcej

Najcelniejsze definicje fraszki

Jaka jest definicja fraszki? Trudno w kilku słowach zawrzeć staranność formy, jasność wypowiedzi, humor, urodę słowa, obrazowość metafor, lapidarność myśli, nierzadko dydaktyczny czy aforystyczny charakter, a także celną pointę.

I to wszystko zgrabnie podane w krótkiej formie literackiej. Dlatego być może tak mi bliskie są fraszki o… fraszkach, które same w sobie są ilustracją „małej muzy” i najcelniejszą definicją fraszki.

Niedościgłym mistrzem w tym względzie był Jan Sztaudynger. Już same tytuły jego zbiorów są bardzo sugestywne i stanowiły peryfrazę rzeczy bardzo drobnych: Piórka, Puch ostu, Krople liryczne, Wiórki, Supełki. „Moje fraszki bynajmniej nie są tylko satyrą. Są wszystkim. Westchnieniem, dogryzkiem, lirykiem i panegirykiem – bohaterskim okrzykiem i pianką zadumy – mówił autor Rzezi na Parnasie.

Więcej

Marian Hemar – poeta walczącej satyry

Wpadł mi właśnie w ręce tom liryk, satyr i fraszek autorstwa Mariana Hemara – ostatniego romantyka naszych nieromantycznych czasów, jak pisał niegdyś jeden z krytyków literackich.

Marian Hemar kojarzony jest głównie z piosenkami (np. „Wspomnij mnie”, „Kiedy znów zakwitną białe bzy”, „Taka mała”) i kabaretem okresu dwudziestolecia. Tymczasem jego dorobek twórczy jest niezwykle bogaty:  pisał on m.in. liryki, utwory teatralne, satyry i fraszki, eseje, felietony, reportaże i artykuły publicystyczne.

Hemar był  wybornym humorystą, choć za humorystę się nie uważał.  „Śmiech mam tylko za środek co celu, jestem pisarzem politycznym” – mówił. Choć z talentem i po mistrzowsku okraszał śmiechem swe satyry – jak napisał Antoni Czułowski. 

Więcej

Wacław Potocki – fraszkopisarz i płodny satyryk

potocki_waclawJasne, że Wacław Potocki najpłodniejszym pisarzem barokowym był. Nie wszyscy jednak pamiętają, jak był pracowity i efektywny. Przyjmuje się bowiem (zgodnie z szacunkami samego poety), że napisał on w sumie ok. 300 000 wierszy!

Jeśli nawet wziąć pod uwagę dość długie, jak na owe czasy, 75-letnie życie, to i tak musimy przyznać, że  „rozmiary” jego twórczości są nader imponujące.

I choć był Potocki lirykiem, romansopisarzem, epikiem, dramaturgiem, satyrykiem, moralistą, ideologiem szlacheckim, nie można zapominać, że to jeden z największych polskich fraszkopisów, autor niezliczonych wierszy o charakterze epigramatycznym.

Więcej

O bardzo krótkiej formie literackiej

Najgenialniejszy z fraszkopisów, Sztaudynger, popełnił w swej lapidarnej twórczości wiele Ucinków, próbując tym samym wskrzesić to słowo w dawnym jego znaczeniu.

Jak sam podawał, za encyklopedią Macierzy Polskiej, „ucinek” był po prostu obocznym określeniem słowa „fraszka”. Z małym jednak uzupełnieniem – określenie to Sztaudynger rezerwował li tylko dla fraszki lapidarnej, niezwykle zwięzłej, składającej się z kilku zaledwie słów.

Za Wojciechem Natansonem można by zatem powtórzyć, że awangardowa zasada Najmniej słów! znajduje tu (mimo różnic poetyki) interesujące zastosowanie.

Więcej